Hazcılık (hedonizm) evrensel ahlâk yasasının varlığını reddeden, ahlâkî eylemin amacını haz (hedone)da bulan bir ahlâk öğretisidir. Kurucusu bir süre Sokrates’in de çevresinde bulunmuş olan Aristippos (M.ö. 435- 355)’tur. Aristippos, Sokrates’in mutçuluğundan (eudaimonizm) hareket edip hazcılığa ulaşan filozoftur. Ona göre haz sağlayan şey “iyi”; acı veren şey “kötü” dür. Bu ikisinin dışında kalan şeyler ise önemsizdir. Bu bakımdan yaşamın amacı en yüksek hazza erişmektir. En yüksek haz da anlık ve en yoğun olan haz duygusudur.
Bu öğretiye göre insan, tüm yaşamı boyunca haz elde etmeye, acıdan da olabildiğince kaçmaya çalışır. Dolayısıyla insan eylemlerinin ahlaki değeri, hazza yol açıp açmamalarına bağlıdır. Eğer bir eylem, eylemi gerçekleştiren kişi için bir hazzın doğuşuna yol açıyorsa, o eylem ahlaki bakımdan iyi ve değerli bir eylemdir. Hazzın göreli olduğunu, dolayısıyla evrensel ahlak yasasının olamayacağını savunan bu yaklaşımın iki önemli temsilcisi Aristippos ile Epikuros’ tur.
Epikuros, şen bir gönül esenliğine, ruh dinginliğine ancak “ölçülü olmak” la varılabileceği görüşündedir. Böyle olmasına karşın onun hazlara yönelik bir yaşamı önermesi yanlış değerlendirilmiş ve günlük dilde Epikürcü sözcüğü, “bireyin maddesel zevkler peşinde koşması” biçiminde kullanılmıştır. Oysa onun şu sözleri bu değerlendirmenin yanlışlığını yeterince ortaya koyabilir: ” Yaşamında, komşun farkına vardığın zaman utanacağın hiçbir şey yapma. “
Epikuros’ a göre “Haz yanında hiç acı ve sıkıntı getirmeyendir. Mutlu yaşamın hem başlangıcı hem de sonudur. Hazzı aramak, acıdan kaçmak yaşamın en güçlü yasasıdır.” Ancak bu yasaya uymak için kişi gereksinimlerini kısmayı bilmelidir. Filozofa göre; “İnsanın ekmek ve suyu olunca mutlulukta Zeus ile yarışabilir.”
DOĞA İNSANI HAZ VE ACI GİBİ İKİ EFENDİNİN KÖLESİ YAPTIĞINA GÖRE MUTLULUĞU ANCAK BU EFENDİLERLE İYİ GEÇİNEREK SAĞLAYABİLİRİZ.
İlk yorum yapan siz olun